Zwolnienie lekarskie a konieczność odrabiania zajęć: kolejna interwencja u Rektora

Poniżej zamieszczamy treść pisma (skan dostępny tutaj), które nasza organizacja związkowa skierowała w ostatnich dniach do Pana Rektora. Pismo dotyczy utrzymujących się w Uczelni niejasności w kwestii konieczności odrabiania zajęć dydaktycznych, które nie odbyły się ze względu na przybywanie nauczyciela akademickiego na zwolnieniu lekarskim. O sprawie pisaliśmy już kiedyś tutaj, jednak wątpliwości pozostają. Po otrzymaniu wyjaśnień od Pana Rektora niezwłocznie je Państwu przekażemy.

Szanowny Panie Rektorze,

W nawiązaniu do wiadomości e-mail z dnia 25 listopada 2024 r., wysłanej przez Pana Dyrektora Instytutu Psychologii, dr. Rafała Abramciówa, prof. UKEN, do pracowników Instytutu (Załącznik nr 1), dotyczącej konieczności odrabiania zajęć dydaktycznych, które nie odbyły się z powodu krótkoterminowych zwolnień lekarskich, jak również informacji, jakie zostały przekazane pracownikom Instytutu Psychologii, podczas spotkania z Dyrekcją w dn. 21 listopada 2024 r. , że nieodbyte godziny zajęć dydaktycznych z powodu trwających krócej niż tydzień zwolnień lekarskich mają być wykazywane jako nieodbyte w sprawozdaniach rocznych z realizacji zajęć, uprzejmie prosimy o wyjaśnienie zaistniałej sytuacji.

W przywołanej wiadomości Pan Dyrektor Abramciów jako uzasadnienie swojego stanowiska wskazał na Zarządzenie Nr R.Z.0211.6.2024 Rektora UKEN z dnia 5 lutego 2024 r., zmieniającego zarządzenie nr R.Z.0211.3.2021 z dnia 14 stycznia 2021 r., którego § 6 ust. 2 — w naszej ocenie — może być niezgodne z przepisami prawa pracy:

§ 6

2. Usprawiedliwieniu podlegają nieobecności w pracy związane z chorobą trwającą pełny tydzień i powyżej tygodnia. Usprawiedliwieniu podlegają tylko te godziny zajęć dydaktycznych, które były zaplanowane w czasie nieobecności nauczyciela akademickiego, a niezrealizowane z powodu choroby.

Podkreślamy, że kwestie zwolnień lekarskich (L4) pracowników Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej są regulowane przez Kodeks pracy oraz Regulamin Pracy UKEN. Zgodnie z tym przepisami, zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby pracownika lub konieczności sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny zwalnia pracownika od obowiązku świadczenia pracy w okresie ich trwania. Żadne przepisy prawa nie nakładają na pracownika obowiązku odpracowywania zajęć dydaktycznych niezrealizowanych z powodu zwolnienia lekarskiego.

W celu uzasadnienia powyższego, cytujemy fragment opinii prawnej dotyczącej tej kwestii:

Zarówno zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby pracownika (tzw. L4), jak i zaświadczenie lekarskie stwierdzające konieczność osobistego sprawowania przez ubezpieczonego opieki nad chorym członkiem rodziny (tzw. L4 na dziecko), zwalniają pracownika od obowiązku świadczenia pracy w okresie ich trwania.

Ponadto żaden przepis prawa pracy nie zobowiązuje pracownika do odpracowania czasu przebywania na zwolnieniu lekarskim – byłoby to sprzeczne z celem przepisów dotyczących zwolnień od pracy w okresie choroby potwierdzonej odpowiednim zaświadczeniem lekarskim.

Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) w piśmie z dnia 31 marca 2022 r. (nr KR-PPR­A.0600.2284.2021.18) jednoznacznie potwierdziła, że wymaganie odpracowania zajęć dydaktycznych przez pracownika w związku z jego usprawiedliwioną nieobecnością jest niedopuszczalne. W odpowiedzi tej zaznaczono (str. 8):

Odnosząc się do Państwa pytania czy pracodawca ma prawo wymagać od nauczyciela akademickiego „odpracowania”, zajęć które nie zostały przez niego przeprowadzone z uwagi na usprawiedliwioną nieobecność lub też wręcz zobowiązywać nauczyciela akademickiego do takiego „odpracowania” — informuje, że pracodawca takiego prawa nie posiada. Zaznaczyć przy tym należy, iż na wniosek (lub za zgodą) pracownika może być zmieniony jego przydział czynności odzwierciedlony w „Kartach przydziału zajęć dydaktycznych” — czego skutkiem może być przeprowadzenie określonych zajęć w innym niż planowany pierwotnie terminie lub zmiana liczby przydzielonych wcześniej godzin ponadwymiarowych. Co do sformułowanych przez Państwo wątpliwości co do procedur usprawiedliwiania nieobecności nauczyciela z powodu niezdolności do pracy („L4″) informuję, że kwestia ta jest jednoznacznie uregulowana w powszechnie obowiązujących przepisach prawa pracy (także Regulaminie Pracy).

Przypominamy także, że podczas spotkania w dniu 7 grudnia 2023 r. z przedstawicielami Komisji Międzyzakładowej OZZ „Inicjatywa Pracownicza” omawialiśmy już tę sprawę i wtedy Pan Rektor podzielił nasze stanowisko wyrażając opinię, że odrabianie zajęć dydaktycznych, które nie odbyły się z powodu usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela akademickiego, nie może być obowiązkowe, chyba że sam pracownik wyrazi na to chęć. Jednocześnie zapewnił Pan Rektor o gotowości interwencji w przypadkach naruszenia tej zasady. W związku z powyższym uprzejmie prosimy o pilne wyjaśnienie tej sytuacji i zajęcie stanowiska w sprawie interpretacji oraz stosowania ww. Zarządzenia Rektora w praktyce. Z uwagi na wagę problemu oraz jego wpływ na prawa pracowników Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej, prosimy o odpowiedź w terminie 7 dni od otrzymania niniejszego pisma.

Z poważaniem

Za Prezydium Komisji Międzyzakładowej OZZ „Inicjatywa Pracownicza” przy UKEN i NE:

dr hab. Piotr Trojański, prof. UKEN
Przewodniczący