Kraków, dnia 18 czerwca 2025 r.
Rada Uczelni
Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Dotyczy: ponowny wniosek o zajęcie się przez Radę Uczelni zgłoszonymi naruszeniami prawa w UKEN
Szanowny Panie Przewodniczący,
Szanowne Członkinie,
Szanowni Członkowie Rady Uczelni,
Komisja Międzyzakładowa OZZ „Inicjatywa Pracownicza” przy UKEN i Nowej Erze ponownie zwraca się z wnioskiem o podjęcie przez Radę Uczelni Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie działań wynikających z art. 18 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, tj. w zakresie monitorowania zarządzania uczelnią, w tym legalności, przejrzystości i zgodności z prawem decyzji podejmowanych przez organy UKEN.
Już 23 maja br. przesłaliśmy do wiadomości Państwa pocztą elektroniczną pismo skierowane do Rektora UKEN, Pana prof. Piotra Borka w sprawie ujawnienia przez władze Uczelni monitoringu wizyjnego osobom trzecim i potem przekazania go mediom, co doprowadziło do identyfikacji i publicznego oczernienia członka naszej organizacji związkowej, będącego zarazem przedstawicielem „Inicjatywy Pracowniczej” w Radzie Uczelni, oraz do pomówienia innej osoby – dziennikarza Gazety.pl. Sprawa ta dotyczyła potencjalnego naruszenia przepisów RODO w wyniku decyzji podjętych przez władze uczelni o ujawnieniu zapisów monitoringu uczelnianego.
Zwróciliśmy także uwagę na prowadzenie w przestrzeni wspólnej uniwersytetu (a nie, jak twierdzi Przewodniczący KU NSZZ „Solidarność”, w gablocie związkowej) kampanii wyborczej, co naruszało zasadę apolityczności uczelni i tym samym stało w sprzeczności z Kodeksem Dobrych Praktyk w Szkołach Wyższych, przyjętym przez Zgromadzenie Plenarne Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich. W związku z tym prosiliśmy Wysoką Radę o podjęcie działań także w tej sprawie.
Następnie, 29 maja br., przesłaliśmy Państwu do wiadomości dwa wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 17 kwietnia 2025 r. (sygn. akt: II SAB/Kr 42/25 i II SAB/Kr 44/25), które potwierdzały naruszenie prawa przez Rektora UKEN, prof. Piotra Borka, w zakresie przewlekłości i bezczynności postepowań administracyjnych w sprawach dotyczących dostępu do informacji publicznej i prosiliśmy o zajecie się tym problemem. W uzupełnieniu informujemy, że 10 czerwca br. zapadł kolejny wyrok WSA (sygn. akt II SA/Kr 397/25), uchylający decyzję Rektora o odmowie udostępnienia informacji publicznej. Z kolei na dzień 27 czerwca br. wyznaczona została rozprawa dotycząca kolejnej skargi na bezczynności Rektora w zakresie dostępu do informacji publicznej (sygn. akt II SAB/Kr 103/25). Liczba i powtarzalność tych wyroków jednoznacznie wskazują na systemowy charakter problemów w zarządzaniu Uczelnią przez Rektora UKEN w zakresie dostępu do informacji publicznej.
Z przykrością stwierdzamy, że mimo tych wystąpień, Rada Uczelni odmówiła zajęcia stanowiska w zgłoszonych przez nas sprawach. Co więcej, jej Przewodniczący, Pan prof. Dariusz Rott, w opublikowanym 11 czerwca br. na stronie internetowej oświadczeniu publicznie podważył działania naszej organizacji związkowej, zarzucając nam złą wolę i sprowadzając zgłaszane przez nas przypadki naruszenia prawa do poziomu rzekomego „międzyzwiązkowego konfliktu”. Brak reakcji Rady tłumaczył przy tym koniecznością przestrzegania „autonomii oraz niezależności związków zawodowych”. W naszej ocenie świadczy to o głębokim niezrozumieniu istoty sprawy lub braku gotowości do zajęcia się istotnymi problemami, wpływającymi na funkcjonowanie uczelni.
Wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec treści tego oświadczenia, które zawiera nieuprawnione sugestie i bezpodstawne zarzuty pod adresem naszej organizacji związkowej. Przypominamy, że:
- nasza organizacja ma ustawowe prawo do przekazywania informacji i stanowisk wszystkim organom uczelni, w tym także jej Radzie,
- kierujemy do Rady Uczelni pisma merytoryczne i rzeczowe, formułowane w konstruktywnym tonie i pozbawione elementów personalnych,
- cała nasza działalność mieści się w ustawowo określonej roli związków zawodowych, polegającej na monitorowaniu działań pracodawcy, którym jest Rektor UKEN.
Twierdzenia Przewodniczącego Rady Uczelni, jakoby kierowanie przez związek zawodowy próśb do tego organu o zajęcie stanowiska w sprawach możliwych naruszeń prawa przez władze uczelni mogło – „w skrajnych przypadkach – nosić znamiona podżegania do przekraczania kompetencji przez członków i członkinie Rady”, są niedorzeczne. Odbieramy je jako niedopuszczalną próbę zastraszenia nas oraz uciszenia głosów krytycznych wobec działań władz uczelni. Związki zawodowe mają ustawowe prawo do podejmowania działań wobec każdego organu uczelni. Rada Uczelni, jako organ nadzorczy, nie może z góry odmawiać zajęcia się sprawą tylko dlatego, że została ona zgłoszona przez związek zawodowy, którego przedstawiciel w Radzie ma głos doradczy.
Mając na uwadze ustawowe obowiązki Rady w zakresie monitorowania zarządzania uczelnią, ponownie wnosimy o zajęcia formalnego stanowiska dotyczącego zgłaszanych przez nas naruszeń prawa w UKEN.
Co istotne, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w odpowiedzi na naszą skargę (pismo z 10 czerwca 2025 r., DSW-WPS.051.25.2025.MZ), uznał zgłoszoną sprawę za wymagającą dalszego nadzoru i przekazał ją do Prezesa UODO i Ministra Sprawiedliwości, wskazując możliwe naruszenia przepisów prawa:
- naruszenie ochrony danych osobowych pozyskanych z monitoringu wizyjnego uczelni;
- nielegalne przetwarzanie ww. danych osobowych w sposób ujawniający poglądy polityczne, co na podstawie art. 107 ust. 2 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1781) jest czynem podlegającym grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat trzech – m.in. przez Rektora Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej
Podsumowując, stoimy na stanowisku, że Rada Uczelni nie powinna ignorować pism związku zawodowego dotyczących nieprawidłowości w zarządzaniu uczelnią. Przeciwnie, powinna wykorzystać swoje uprawnienia ustawowe do zażądania od Rektora UKEN wyjaśnień i dokumentów w trybie art. 18 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Twierdzenie Przewodniczącego Rady, jakoby zajęcie się tymi sprawami wykraczało poza jej kompetencje – w naszym przekonaniu – nie znajduje potwierdzenia w ustawie. Monitorowanie zarządzania uczelnią nie ogranicza się do zamkniętego katalogu spraw, którymi może zajmować się Rada, co zresztą pokazuje dotychczasowa praktyka jej działania.
Dla potwierdzenia tej tezy przypominamy, że Rada Uczelni poprzedniej kadencji, w 2021 roku, podejmowała działania w sprawach analogicznych do obecnie przez nas zgłaszanych. Świadczą o tym między innymi rozpatrywany wówczas wniosek o odwołanie Rektora UKEN oraz uchwały wzywające władze uczelni do zmiany polityki kadrowej i informacyjnej. Zadajemy więc pytanie: co zmieniło się od tamtego czasu, skoro ustawowe kompetencje Rady pozostały bez zmian?
Z poważaniem
dr hab. Piotr Trojański, prof. UKEN
Przewodniczący Komisji Międzyzakładowej
OZZ „Inicjatywa Pracownicza” przy UKEN i Nowej Erze
Załączniki:
- Pismo MNiSW z 10.06.2025 r., znak: DSW-WPS.051.25.2025.MZ
- Oświadczenie Przewodniczącego Rady Uczelni z 11.06.2025 r. (https://radauczelni.uken.krakow.pl/2025/06/11/oswiadczenie-przewodniczacego-rady-uczelni-uniwersytetu-komisji-edukacji-narodowej-w-krakowie/)
Do wiadomości:
1) Dr inż. Marcin Kulasek, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego
2) Społeczność akademicka UKEN – poprzez publikację niniejszego pisma na stronie internetowej Komisji Międzyzakładowej OZZ IP i jej kanałach informacyjnych